Μουσείο

«Ερυσίχθων, σύγχρονη ανάγνωση του μύθου»

 

 

 

 

 

Με την ευκαιρία του Εορτασμού της Νύχτας και της Ημέρας των Μουσείων, κατά τον μήνα Μάιο, το Δίκτυο Μουσείων και Πολιτιστικών Φορέων Ιστορικού Κέντρου Αθηνών διοργανώνει την πρώτη μεγάλη κοινή δράση των μελών του προτείνοντας Εικαστικούς Περιπάτους, στους χώρους των μελών του Δικτύου όπου φιλοξενούνται μέρη της έκθεσης:

«Ερυσίχθων, σύγχρονη ανάγνωση του μύθου»

Οργάνωση
Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών υπό την Αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας
Επιστημονική επιμέλεια
: Αικατερίνη Πολυμέρου Καμηλάκη, Διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών
Επιμέλεια έκθεσης: Λουϊζα Καραπιδάκη, ιστορικός τέχνης, μόνιμη συνεργάτις του Κέντρου Λαογραφίας
με την υποστήριξη του Δικτύου Μουσείων και Πολιτιστικών φορέων Ιστορικού Κέντρου Αθηνών και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας


Το σκεπτικό της έκθεσης:
Συνήθως λέμε ότι «η φύση τιμωρεί». Όμως η φύση δεν έχει συναισθήματα για να θυμώνει και να τιμωρεί. Αυτό που φαίνεται σε μας σαν τιμωρία είναι η αντίδραση που προκαλούν οι ενέργειές μας, όταν διαταράσσουν την ισορροπία των στοιχείων της. Οι παρεμβάσεις του ανθρώπου, όταν αυτές κατευθύνονται από την πλεονεξία, την αδηφαγία και την απερισκεψία είναι επικίνδυνες, είτε πρόκειται για την καταστροφή ενός δάσους ή ενός αλσυλίου, είτε για την μόλυνση της ατμόσφαιρας, των ποταμών και των θαλασσών.
Ο μύθος του Θεσσαλού Ερυσίχθονα, που διασώζει ο ποιητής Καλλίμαχος δείχνει πως οι αρχαίοι πρόγονοι είχαν αντιληφθεί ότι ο άνθρωπος απέναντι στην φύση πρέπει να είναι προσεκτικός και ευσεβής, γιατί θα υποστεί αργά ή γρήγορα τις συνέπειες των ενεργειών του. Ο Ερυσίχθων ήταν ένας πλεονέκτης, βέβηλος και ασεβής άνθρωπος. Μία μέρα βάλθηκε να κόψει ένα ιερό δένδρο της Δήμητρας. Παρά τις παρακλήσεις και τις προειδοποιήσεις της νύμφης που το κατοικούσε, αυτός αποτελείωσε το δέντρο. Για τιμωρία του η Δήμητρα του έστειλε ακόρεστη πείνα που δεν ικανοποιούνταν με τίποτα. Έφαγε ό,τι είχε και δεν είχε, ξόδεψε όλα του τα πλούτη για να αγοράσει όλα τα αγαθά της γης και να τα φάει. Πούλησε την ίδια του την κόρη, την μάγισσα Μήστρα, για να αγοράσει τροφή. Τέλος έφαγε και τα ίδια του τα μέλη και πέθανε, χωρίς ποτέ να ικανοποιήσει την πείνα του. Ο μύθος συμβολίζει την αδηφαγία, την αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, συμβολίζει τον σύγχρονο άνθρωπο που χωρίς μέτρο καταναλώνει ακόρεστα και πάνω από τις φυσιολογικές του ανάγκες, στερώντας το μέλλον των παιδιών - τις μορφές των οποίων παίρνει η κόρη του- και όλων των ζωντανών της φύσεως και τελικά τρώει τις ίδιες τις σάρκες του και οδηγείται στον αφανισμό.

Οι χώροι και οι καλλιτέχνες της έκθεσης:

Προεδρικό Μέγαρο (κήπος)
Αφροδίτη Λίτη

1. Ακαδημία Αθηνών
Παναγιώτης Τέτσης, Σπύρος Κρητικός
Σκίτσο: Κουντούρης
2. Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής – Ίδρυμα Οικ. Γ. Ψαροπούλου
Αποστόλης Ζολωτάκης
3. Μουσείο Ιστορίας της Ελληνικής Ενδυμασίας του Λυκείου των Ελληνίδων
Ελένη Τζάτζαλος, Βένια Μπεχράκη
4. Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Moυσικών Οργάνων Φ. Ανωγειανάκη
Θανάσης Μπερούτσος
5. Μουσείο Ηρακλειδών
Αφροδίτη Λίτη, Αποστόλης Ζολωτάκης
6. Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης
Τάσος Μαντζαβίνος
7. Ίδρυμα ʼγγελου και Λητώς Κατακουζηνού
Ανδρέας Λόλης
8. Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη
Αλεξάνδρα Αθανασιάδη
Video: Γιώργος Ταξιαρχόπουλος, Σαββίνα Πατρικίου, Γρηγόρης Μαρκάτος
9. Μουσείο Σπύρου Βασιλείου
Katharina Bolesch, κεραμικό
10. Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας
Ειρήνη Γκόνου, Μίλτος Παντελιάς, Καλλιρρόη Σπυρίδωνος
11. Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β. και Μ. Θεοχαράκη
Χρύσα Βέργη, Μαρία Γιαννακάκη
12. Μουσείο Πολιτικών Εξορίστων ʼη Στράτη
Κατερίνα Χαριάτη Σισμάνη
13. Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος
Αφροδίτη Λίτη


14. Μουσείο Φρυσίρα
Καλλιρρόη Μαρούδα
15. Ελληνοαμερικάνικη Ένωση
Χάρις Κοντοσφύρης, Χρήστος Χαρίσης, Γιώργος Τσεριώνης, Βένια Μπεχράκη, Μάγδα Ταμάμ, Ελένη Τζάτζαλος, Πέτρος Βρέλης, Κωνσταντίνα Κατρακάζου, Στέφανος Ζαννής, Ιωάννα Ράλη

Για περισσότερες πληροφορίες για τις επιμέρους εκθέσεις επικοινωνήστε με τους διοργανωτές ή τα μέλη του Δικτύου: www.athensmuseums.net